Χημική αντίδραση

 

 Είναι μια ριζική μεταβολή της ύλης !!!! Ορισμένες αρχικές ουσίες αντιδρούν έτσι ώστε να σχηματίσουν ορισμένες νέες ουσίες που συνήθως έχουν πολύ διαφορετικές ιδιότητες σε σχέση με τα αρχικά σώματα που αντέδρασαν αλλά και από τα χημικά στοιχεία που τις αποτελούν !!!!

Οι χημικές αντιδράσεις γίνονται παντού …. στο σώμα μας , στο περιβάλλον , στη κουζίνα μας …..

Ορισμένες από αυτές τις χρησιμοποιούμε για να παράγουμε ενέργεια ή χημικές ενώσεις που διευκολύνουν τη ζωής μας.

Η μελέτη των χημικών αντιδράσεων είναι ένα πολύ ενδιαφέρον πεδίο της χημείας. Ποιες είναι όμως οι βασικές αρχές που ακολουθούν οι χημικές αντιδράσεις ;

1. Η μάζα των σωμάτων κατά την πραγματοποίηση χημικών αντιδράσεων παραμένει σταθερή.

2. Ο αριθμός των ατόμων και το είδος του θα πρέπει και στα δύο μέλη να είναι ο ίδιος (ισοστάθμιση).

3. Στις περισσότερες αντιδράσεις  πραγματοποιούνται ενεργειακές μεταβολές. Εξώθερμες μας δίνουν ενέργεια και ενδόθερμες απορροφούν ενέργεια.

Ας δούμε μια χημική αντίδραση που έχουμε κάνει στην τάξη !!!

Η διάσπαση του νερού (Η₂Ο) με ηλεκτρόλυση :

Τα αρχικά σώματα ονομάζονται αντιδρώντα ( το H₂O ) ενώ τα τελικά σώματα προϊόντα (Η₂ , Ο₂ )

2 Η₂Ο_(ℓ)    → 2  Η_2(g)  + Ο_{2 (g)}

 

Παρατηρούμε ότι κατά τη διάσπαση του νερού γίνεται ανακατάταξη των ατόμων που υπάρχουν στα δύο αρχικά μόρια του νερού. Πιο συγκεκριμένα τα δύο άτομα οξυγόνου ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν ένα μόριο Ο₂ ενώ τα άτομα του υδρογόνου ενώνονται ανά δύο και δημιουργούν δύο μόρια Η₂. Είναι σαφές ότι δε ότι ο αριθμός των ατόμων του υδρογόνου και του οξυγόνου που υπάρχουν στο 1^ο μέλος είναι ακριβώς ίδιος και στο 2^ο μέλος.

Πως όμως συμπληρώνουμε μια χημική αντίδραση ;

Βήμα 1^ο Γράφουμε στο 1^ο μέλος τον Μοριακό Τύπο (ΜΤ) των αντιδρώντων βάζουμε βέλος για να πάμε στο 2^ο μέλος στα προϊόντα και γράφουμε το μοριακό τύπο των προϊόντων ( Συνήθως δίνεται αυτό το βήμα)

Βήμα 2^ο Εξισώνουμε τα άτομα στο 1^ο και 2^ο μέλος βάζοντας συντελεστές (Προσοχή αν βάλουμε συντελεστή μπροστά από ένωση πολλαπλασιάζονται όλα τα άτομα της ένωσης

πχ 2ΝΗ₃  έχουμε 2άτομα Ν και 6 άτομα Η.

Βήμα 3^ο  Αν γνωρίζουμε τη φυσική κατάσταση των σωμάτων συμπληρώνουμε με δείκτη αν είναι στερεό (s) αν είναι υγρό (ℓ) και αν είναι αέριο με (g)

Παράδειγμα : Να γίνει η αντίδραση αζώτου + υδρογόνου → αμμωνία (ΝΗ₃). Όλα τα σώματα είναι αέρια.

Προσοχή τα στοιχεία Η₂ , Ο₂ , Ν₂ , F₂ , Cℓ₂, Br₂ , I₂ είναι πάντα διατομικά

Βήμα 1^ο             Ν₂      +          Η₂        →          ΝΗ₃

Βήμα 2^ο             Ν₂      +          Η₂        →      2  ΝΗ₃

                          Ν₂      +      3  Η₂        →      2  ΝΗ₃

Βήμα 3^ο             Ν_2(g)   +          Η_2(g)      →      2  ΝΗ_3(g)

Α-1 Να γίνουν οι παρακάτω χημικές αντιδράσεις :

α.  υδρογόνο + θείο → υδρόθειο (Η₂S)

β.  άζωτο + οξυγόνο → διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ₂)

γ.  μαγνήσιο + οξυγόνο → οξείδιο του μαγνησίου (MgO)

δ.  υδρογόνο + ιώδιο → υδροϊώδιο (ΗΙ)

ε.  άνθρακας + οξυγόνο → μονοξείδιο του άνθρακα (CO)

στ. σίδηρος + οξυγόνο → Fe₂O₃

ζ.   φώσφορος + υδρογόνο → PH₃

η.  νάτριο + χλώριο → NaCℓ

θ.  αργίλιο + οξυγόνο → Αℓ₂Ο₃

ι.   φώσφορος + χλώριο → PCℓ₅

κ.   άζωτο + οξυγόνο → Ν₂Ο₅

λ.  θείο + οξυγόνο → SO₃

Α-2 Να γίνουν οι παρακάτω χημικές αντιδράσεις :

α.  Η₂  +  Ο₂ → Η₂Ο

β.  Η₂  +  Βr₂ → ΗBr

γ.  Cu + O₂ → Cu₂O

δ.  Zn + O₂ → ZnO

ε.  Ν₂ + Ο₂ → Ν₂Ο₄

στ.  Η₂ + C + N₂ → HCN

ζ.  C + H₂ → CH₄

η. C + H₂ → C₃H₆

θ. CO₂ + H₂O → C₆H₁₂O₆ +  O₂

ι. Η₂ + Cℓ₂ + O₂ → HCℓO₇

κ.  Fe  + O₂ →Fe₃O₄

λ. C₃H₆  +  O₂ → CO₂  + H₂O

Μπορείτε τώρα να εξασκηθείτε…. πατήστε ΕΔΩ

                Χημικά στοιχεία

Α-1 Ποια τα χημικά σύμβολα για τα χημικά στοιχεία :

                        1 . Χλώριο ……..           2. Ασβέστιο ……….       3. Κάλιο …….

                        4. Μαγνήσιο …….        5. Ιώδιο …….                6. Άζωτο …….

                        7. Υδράργυρος …….     8. Βρώμιο …..              9. Σίδηρος …..

                        10. Νάτριο…….            11. Πυρίτιο …….          12. Θείο ………

                        13. Άνθρακας ……       14. Φώσφορος ……     15. Υδρογόνο …….

Α-2 Να γράψετε τα ονόματα των χημικά στοιχείων :

Αℓ ………………              Κ ………………….             Να ………………………      Η ………………………..

Ν …………………..           Μn …………………..        Ar ……………………….      He ………………………

Pb …………………            Br …………………….        O ……………………….       Ba ………………………

Cu …………………            Si …………………….         S ………………………..       Fe ……………………..

F ……………………           I ………………………         N ………………………..      Sn ………………………

Zn …………………            Ag ……………………         U ………………………..      Cℓ ………………………

Που μπορούμε να συναντήσουμε  το καθένα από αυτά τα στοιχεία στη ζωή μας (βρες σύντομες πληροφορίες) .

Καύσεις Οργανικών ενώσεων

		Καύση

Α-1 Να γίνουν οι τέλειες καύσεις των οργανικών ενώσεων:

α. C₃H₆ + O₂  →

β. C₇H₁₆ + O₂ →

γ. C₈H₁₄  + O₂ →

δ. πεντανίου + Ο₂ →

ε. εξενίου + Ο₂ →

στ. αιθανίου + Ο₂ →

ζ. προπινίου + Ο₂ →

η. μεθανίου + Ο₂ →

θ. πεντανίου+ Ο₂ →

Α-2 Να συμπληρωθούν οι αντιδράσεις καύσεις υδρογονανθράκων:

α.  ……………….. +  ……….. → 5CO₂ + 5 H₂O +Q

β.  ……………….. +  ……….. → 3CO₂ + 4 H₂O +Q

γ.  ……………….. +  ……….. → 8CO₂ + 9 H₂O +Q

δ.  ……………….. +  ……….. → 2CO₂ +  H₂O +Q

Άτομα Μόρια Ιόντα

 Δες ΕΔΩ τη θεωρία

Ασκήσεις 1η Φάση  

Δες ΕΔΩ

και ΕΔΩ 

Ασκήσεις 2ης Φάσης 

Β-1 Το στοιχείο Χ διαθέτει ιόν με φορτίο -2 έχει 10 ηλεκτρόνια και 16 νετρόνια να βρεθεί ο ατομικός αριθμός και ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ.

Β-2 Το σώμα Χ έχει 20 ηλεκτρόνια 18 νετρόνια και 18 πρωτόνια. Το σώμα Χ είναι ανιόν, κατιόν ή άτομο στοιχείου; Ποιος ο ατομικός και ποιος ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ. Αν από το άτομο του στοιχείου Χ αφαιρέσουμε 3 ηλεκτρόνια τη φορτίο θα έχει το ιόν; Ποιος ο αριθμός των υποατομικών σωματιδίων για το ιόν που προκύπτει;

Β-3 Το ιόν Χ⁺ έχει ατομικό αριθμό Ζ=35 και Α=72. Να βρεθεί ο αριθμός των υποατομικών σωματιδίων για το ιόν Χ⁺ ;

Υδρογονάνθρακες

Ερωτήσεις

1. Υδρογονάνθρακες είναι οι ενώσεις που αποτελούνται από ……… και ………. .

Ι. Ποιες από τις παρακάτω ενώσεις είναι υδρογονάνθρακες;

α. C₅H₁₀           β. CH₃-CH₂-CH₃           γ. CH₃-OH       

δ. CHΞCH         ε. CH₃Cℓ

ΙΙ. Οι υδρογονάνθρακες χωρίζονται :

• Σε ..........................  όταν τα άτομα C συνδέονται μεταξύ τους μόνο με απλούς δεσμούς.
• Σε ………………………. όταν τα άτομα C συνδέονται μεταξύ τους και με διπλό ή τριπλό δεσμό.

ΙΙΙ. Ποιοι από τους παρακάτω υδρογονάνθρακες είναι κορεσμένοι και ποιοι ακόρεστοι;

1. CH₃ – CH₃       2. CH₃-CH₂-CH=CH₂    

3. CHΞCH            4. CH₃-CH=CH-CH=CH₂                       

5.CH₃-CH=O

 2. Να συμπληρωθούν μα υδρογόνα οι παρακάτω υδρογονάνθρακες ποιοι από αυτούς είναι κορεσμένοι και ποιοι ακόρεστοι;

α.  C-C- C=C	α.  C-CΞC – C- C	γ.   C-C-C-C-C-C
δ.    CΞC-C-C-C-C-C	ε.  C=C-C-C-CΞC-C

 3. Αλκάνια ονομάζονται οι ……………………. υδρογονάνθρακες .

Αλκένια ονομάζονται οι ……………………. υδρογονάνθρακες με ένα ……………. δεσμό.

Αλκίνια ονομάζονται οι ……………………. υδρογονάνθρακες με ένα ……………. δεσμό.

Ι. Ποιοι από τους παρακάτω υδρογονάνθρακες ανήκουν στην ομάδα των αλκανίων ποιοι στην ομάδα των αλκενίων και ποιοι στην ομάδα των αλκινίων ;

α.  CH3-CH3	α.  CH2=CH-CH3	γ.   CH3-CΞC-CH3
δ.    C5H10	ε.   C6H12	στ.  C2H4
ζ.  C8H16	η.   C4H6	θ.    C7H16

ΙΙ. Ποιος ο Συντακτικός Τύπος (ΣΤ) των υδρογονανθράκων με :

α. 4C και ένα διπλό δεσμό ……………………………………………….

β. 5C  ο οποίος είναι κορεσμένος …………………………………….

γ. 6C και ένα τριπλό δεσμό  ……………………………………………..

ΙΙΙ. Ποιος ο ΜΤ των υδρογονανθράκων:

α. αλκένιο με 2C :  C₂H₄

β. αλκάνιο με 5C :

γ. αλκίνιο με 6C :  

δ. αλκένιο με 10C :

ε. αλκένιο με 8C :     

Συνέχεια ΕΔΩ